Ζάκυνθος
Το φιόρο του Λεβάντε, Φλωρεντία της Ανατολής,
Πατρίδα του εθνικού μας ποιητή Διονύσιου Σολωμού, του Ανδρέα Κάλβου, του Γρηγορίου Ξενόπουλου, το δικό μας «Ζάντε».
Το όνομα Ζάκυνθος, όπως αναφέρει ο Όμηρος, το έλαβε από τον Ζάκυνθο, γιο του βασιλιά της Τροίας Δάρδανου. Ο Ζάκυνθος έφτασε στο νησί από την Αρκαδική πόλη Ψωφίδα γύρω στο 1500 π.χ. και έδωσε το όνομά του στη νέα Πόλη. Οι άποικοι που τον ακολούθησαν ονόμασαν την ακρόπολη του νησιού (σημερινό κάστρο) Ψωφίδα για να θυμούνται την πατρίδα τους. Οι απόγονοι του Ζακύνθου δημιούργησαν έναν αξιοσημείωτο πολιτισμό και άρχισαν να ιδρύουν αποικίες για την εξάπλωσή τους, όπως τη Ζακάνθα στην Ισπανία, την πόλη Κυδωνιές στην Κρήτη και τη Φωκίδα στο Πυρρηναίο στην Ισπανία.
Τα παλαιότερα ίχνη ζωής που βρέθηκαν στο νησί προέρχονται από τη Νεολιθική εποχή και εντοπίστηκαν στον κόλπο του Λαγανά. Η Ζάκυνθος είχε κατοίκους πριν από το 3000 π.χ. και το νησί ονομαζόταν Ύρια. Κοντά στο Φρούριο (σημερινό κάστρο)εντοπίστηκε ένα μαρμάρινο σύμπλεγμα θεϊκών μορφών όπως του θεού Απόλλωνα, της θεάς Αφροδίτης και της θεάς Άρτεμης, το οποίο βρίσκεται στο Μουσείο Τιέμπολο της Βενετίας. Αυτό πιστοποιεί την ιδιαίτερη τάση των αρχαίων κατοίκων του νησιού στη μουσική και τη λατρεία της Άρτεμης.
Η Ζάκυνθος στους Μυκηναϊκούς χρόνους, αποτελούσε μέρος του βασιλείου της Ιθάκης. Ο Όμηρος αποκάλεσε το νησί «υλήεσσα», δηλαδή κατάφυτη.
Η γεωγραφική θέση του νησιού, έχει εύφορο έδαφος όπου οι πηγές πίσσας στο νησί έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην οικονομική του ανάπτυξη με αποτέλεσμα τον 6ο αιώνα π. χ. να κοπεί αργυρό νόμισμα που απεικόνιζε το τρίποδα, ιερό σύμβολο του Απόλλωνα το οποίο διαδέχθηκε η λύρα τον 5ο αιώνα π. Χ.
Στις 21 Μαΐου 1864 η Ζάκυνθος ενώνετε με τα Επτάνησα και υψώθηκε οριστικά η Ελληνική σημαία στο νησί. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το νησί καταλαμβάνεται αρχικά από Ιταλούς και αργότερα από Γερμανούς.
Ένας καταστρεπτικός σεισμός στις 12 Αυγούστου 1953 όπου καταστρέφει ολοκληρωτικά ιδιαίτερα την πόλη της Ζακύνθου και του υπόλοιπου νησιού, στην συνέχεια ακολουθείται μεγάλη πυρκαγιά στην ισοπεδωμένη πόλη της Ζακύνθου. Χάνονται έτσι ιστορικά κτίρια και εκκλησίες, μαζί με τους θησαυρούς που περιείχαν. Η πόλη ξαναχτίζεται σύμφωνα με έναν αυστηρό αντισεισμικό κανονισμό, προσπαθώντας συγχρόνως να διατηρήσει κάτι από τον παλιό της χαρακτήρα
Στα χρόνια της Ενετοκρατίας ανακαλύφθηκε η ζακυνθινή καντάδα, όπου οι Ζακυνθινοί την διατηρούν μέχρι και σήμερα. Η πρώτη μουσική σχολή στην Ελλάδα ιδρύθηκε μόλις το 1815 στη Ζάκυνθο, που υπήρξε γενέτειρα μεγάλων μουσικών με διεθνή αναγνώριση. Η πρώτη ελληνική Ακαδημία ιδρύθηκε στη Ζάκυνθο τον 16ο αιώνα. Όλοι οι Ζακυνθινοί, είναι άνθρωποι ανοιχτόκαρδοι, γλεντζέδες και φιλόξενοι, με ζωηρό ταμπεραμέντο, και δείχνουν ιδιαίτερη κλίση στις τέχνες και τα γράμματα.
Το θέατρο με την επιρροή των Ιταλών γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη στο νησί ήδη από τον 15ο αιώνα. Το 1571 ανεβαίνουν στη σκηνή για πρώτη φορά οι «Πέρσες» του Αισχύλου.
Ένα είδος θεάτρου που κυριαρχεί η σάτιρα είναι οι Ομιλίες (comedia del arte), ένα είδος λαϊκής επιθεώρησης όπου παίζουν μόνο άνδρες! Σήμερα η Ζάκυνθος είναι ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά κέντρα της Ελλάδας. Σπάνιες συναυλίες και άλλες αξιόλογες εκδηλώσεις οργανώνονται κάθε χρόνο στο νησί, πλούσια ιστορική παράδοση, καθώς το νησί υπήρξε για πολλούς αιώνες σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών.
Η Ζάκυνθος είναι έχει πλούσια αγροτική παραγωγή, όπως είναι η καλλιέργεια της ελιάς, και της (μαύρης)σταφίδας, όπου παράγονται τα υπέροχα Ζακυνθινά κρασιά. Αναπτυγμένη επιχειρηματική δραστηριότητα στο νησί, είναι κυρίως στον τομέα του τουρισμού! Από τα σαράντα τέσσερα “χωρία” της Ζακύνθου, τα περισσότερα είναι αξιοποιημένα, έχοντα διατηρήσει το παραδοσιακό τους ήθος, ύφος και χρώμα.
Η χώρα και λιμάνι του νησιού, απλώνεται κάτω από το Κάστρο. Σώζονται κτίρια και παλιά αρχοντικά. Χαρακτηριστικό χρώμα είναι αυτό της ώχρας, με λότζες και βενετσιάνικες στοές.
Η Ζάκυνθο έχει προστάτη της τον Άγιο Διονύσιο όπου αξίζει κανείς να επισκεφθεί το μοναστήρι, η την Μονή του Αγίου Διονυσίου, όπου φυλάσσεται το ιερό σκήνωμα του ομώνυμου Αγίου. Επισκεφτείτε την Μπόχαλη, εκεί δεσπόζει το ενετικό Κάστρο, επίσης θα σας γοητεύσουν τα μικρά, πλακόστρωτα, ήσυχα σοκάκια, τα παλιά της σπίτια, με αυλές πνιγμένες στα μπουγαρίνια κα μια υπέροχη μοναδική πανοραμική θέα προς τη σημερινή πόλη της Ζακύνθου και τη θάλασσα του Ιονίου. Ακόμη, στο λόφο του Στράνη, που εκεί ενέπνευσε τους στίχους του ελληνικού Εθνικού Ύμνου ο Διονυσίου Σολωμού. Η βόλτα στους δρόμους της πόλης θα μας πείσει ότι στη Ζάκυνθο οι προσπάθειες να διατηρηθεί το προσεισμικό ύφος της τότε εποχής θα έλεγε κανείς αφορούν όχι μόνο στα κτίρια αλλά και στον πολεοδομικό ιστό της.
Στη Ζάκυνθο όλα αποπνέουν μια νοσταλγία, μια νότα ρομαντισμού. Η Πλατεία Διονυσίου Σολωμού, η Πλατεία Αγίου Μάρκου, ο μακρύς παραλιακός δρόμος στη Στράτα Μαρίνα, η παλιά Πλατεία Ρούγα και σημερινός πλακόστρωτος δρόμος της Αλεξάνδρου Ρώμα, όλα μας επιστρέφουν σε καιρούς αλλοτινούς…
Η Ζάκυνθος παράγει ελαιόλαδο από τα νοστιμότερα της Ελλάδας. Πλούσιες οι ζακυνθινές συνταγές, είναι βαριές και σκορδάτες. «Τοπικό» πιάτο είναι η «Σάρτσα»,(πολτός ντομάτας με μπαχαρικά και κυρίως το σκόρδο, λαδοτύρι (ντόπιο) και λίγη ρίγανη. Ένα ακόμη τοπικό φαγητό είναι το «Σκορδοστούμπι», που φτιάχνεται με μελιτζάνες, κόκκινη πικάντικη σάλτσα και μεγάλες ποσότητες σκόρδου. Σπεσιαλιτέ της Ζακύνθου το τοπικό λαδότυρο (πικάντικο τυρί από πρόβειο η κατσικίσιο γάλα, που διατηρείται μέσα σε πλαστικά η πήλινα κιούπια γεμάτα ελαιόλαδο. Με το γάλα ακόμη φτιάχνετε η τοπική μυζήθρα, αλατισμένη ή ανάλατη η με ζάχαρη ή μέλι. Ονομαστό είναι το ψωμί που φτιάχνουν οι Ζακυνθινοί στα σπίτια του. Τα γλυκά είναι μια ακόμη αγάπη για τις νοικοκυρές , η κουλούρα (γλυκό χριστουγεννιάτικο ψωμί), η φρυγανιά κ.α.
Στην Ζάκυνθο θεωρείται τοπικό γλύκισμα το παστέλι που φτιάχνετε από σουσάμι, μέλι και αμύγδαλα, η το μαντολάτο, που παρασκευάζεται από ασπράδι αβγού, καβουρδισμένα αμύγδαλα, ζάχαρη η μέλι.
Η Επτανησιακή κουζίνα είναι στην πραγματικότητα μεσογειακή, κυριαρχείται από τη χρήση του παρθένου ελαιόλαδου, εξουδετερώνει την οξύτητα της ντομάτας και του λεμονιού με έντονο σκόρδο και προτιμά τα αρωματικά χόρτα από τα καυτερά μπαχαρικά!!!
Καλός ήρθατε στην Ζάκυνθο!!!
Το φιόρο του Λεβάντε, Φλωρεντία της Ανατολής,
Πατρίδα του εθνικού μας ποιητή Διονύσιου Σολωμού, του Ανδρέα Κάλβου, του Γρηγορίου Ξενόπουλου, το δικό μας «Ζάντε».
Το όνομα Ζάκυνθος, όπως αναφέρει ο Όμηρος, το έλαβε από τον Ζάκυνθο, γιο του βασιλιά της Τροίας Δάρδανου. Ο Ζάκυνθος έφτασε στο νησί από την Αρκαδική πόλη Ψωφίδα γύρω στο 1500 π.χ. και έδωσε το όνομά του στη νέα Πόλη. Οι άποικοι που τον ακολούθησαν ονόμασαν την ακρόπολη του νησιού (σημερινό κάστρο) Ψωφίδα για να θυμούνται την πατρίδα τους. Οι απόγονοι του Ζακύνθου δημιούργησαν έναν αξιοσημείωτο πολιτισμό και άρχισαν να ιδρύουν αποικίες για την εξάπλωσή τους, όπως τη Ζακάνθα στην Ισπανία, την πόλη Κυδωνιές στην Κρήτη και τη Φωκίδα στο Πυρρηναίο στην Ισπανία.
Τα παλαιότερα ίχνη ζωής που βρέθηκαν στο νησί προέρχονται από τη Νεολιθική εποχή και εντοπίστηκαν στον κόλπο του Λαγανά. Η Ζάκυνθος είχε κατοίκους πριν από το 3000 π.χ. και το νησί ονομαζόταν Ύρια. Κοντά στο Φρούριο (σημερινό κάστρο)εντοπίστηκε ένα μαρμάρινο σύμπλεγμα θεϊκών μορφών όπως του θεού Απόλλωνα, της θεάς Αφροδίτης και της θεάς Άρτεμης, το οποίο βρίσκεται στο Μουσείο Τιέμπολο της Βενετίας. Αυτό πιστοποιεί την ιδιαίτερη τάση των αρχαίων κατοίκων του νησιού στη μουσική και τη λατρεία της Άρτεμης.
Η Ζάκυνθος στους Μυκηναϊκούς χρόνους, αποτελούσε μέρος του βασιλείου της Ιθάκης. Ο Όμηρος αποκάλεσε το νησί «υλήεσσα», δηλαδή κατάφυτη.
Η γεωγραφική θέση του νησιού, έχει εύφορο έδαφος όπου οι πηγές πίσσας στο νησί έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην οικονομική του ανάπτυξη με αποτέλεσμα τον 6ο αιώνα π. χ. να κοπεί αργυρό νόμισμα που απεικόνιζε το τρίποδα, ιερό σύμβολο του Απόλλωνα το οποίο διαδέχθηκε η λύρα τον 5ο αιώνα π. Χ.
Στις 21 Μαΐου 1864 η Ζάκυνθος ενώνετε με τα Επτάνησα και υψώθηκε οριστικά η Ελληνική σημαία στο νησί. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το νησί καταλαμβάνεται αρχικά από Ιταλούς και αργότερα από Γερμανούς.
Ένας καταστρεπτικός σεισμός στις 12 Αυγούστου 1953 όπου καταστρέφει ολοκληρωτικά ιδιαίτερα την πόλη της Ζακύνθου και του υπόλοιπου νησιού, στην συνέχεια ακολουθείται μεγάλη πυρκαγιά στην ισοπεδωμένη πόλη της Ζακύνθου. Χάνονται έτσι ιστορικά κτίρια και εκκλησίες, μαζί με τους θησαυρούς που περιείχαν. Η πόλη ξαναχτίζεται σύμφωνα με έναν αυστηρό αντισεισμικό κανονισμό, προσπαθώντας συγχρόνως να διατηρήσει κάτι από τον παλιό της χαρακτήρα
Στα χρόνια της Ενετοκρατίας ανακαλύφθηκε η ζακυνθινή καντάδα, όπου οι Ζακυνθινοί την διατηρούν μέχρι και σήμερα. Η πρώτη μουσική σχολή στην Ελλάδα ιδρύθηκε μόλις το 1815 στη Ζάκυνθο, που υπήρξε γενέτειρα μεγάλων μουσικών με διεθνή αναγνώριση. Η πρώτη ελληνική Ακαδημία ιδρύθηκε στη Ζάκυνθο τον 16ο αιώνα. Όλοι οι Ζακυνθινοί, είναι άνθρωποι ανοιχτόκαρδοι, γλεντζέδες και φιλόξενοι, με ζωηρό ταμπεραμέντο, και δείχνουν ιδιαίτερη κλίση στις τέχνες και τα γράμματα.
Το θέατρο με την επιρροή των Ιταλών γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη στο νησί ήδη από τον 15ο αιώνα. Το 1571 ανεβαίνουν στη σκηνή για πρώτη φορά οι «Πέρσες» του Αισχύλου.
Ένα είδος θεάτρου που κυριαρχεί η σάτιρα είναι οι Ομιλίες (comedia del arte), ένα είδος λαϊκής επιθεώρησης όπου παίζουν μόνο άνδρες! Σήμερα η Ζάκυνθος είναι ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά κέντρα της Ελλάδας. Σπάνιες συναυλίες και άλλες αξιόλογες εκδηλώσεις οργανώνονται κάθε χρόνο στο νησί, πλούσια ιστορική παράδοση, καθώς το νησί υπήρξε για πολλούς αιώνες σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών.
Η Ζάκυνθος είναι έχει πλούσια αγροτική παραγωγή, όπως είναι η καλλιέργεια της ελιάς, και της (μαύρης)σταφίδας, όπου παράγονται τα υπέροχα Ζακυνθινά κρασιά. Αναπτυγμένη επιχειρηματική δραστηριότητα στο νησί, είναι κυρίως στον τομέα του τουρισμού! Από τα σαράντα τέσσερα “χωρία” της Ζακύνθου, τα περισσότερα είναι αξιοποιημένα, έχοντα διατηρήσει το παραδοσιακό τους ήθος, ύφος και χρώμα.
Η χώρα και λιμάνι του νησιού, απλώνεται κάτω από το Κάστρο. Σώζονται κτίρια και παλιά αρχοντικά. Χαρακτηριστικό χρώμα είναι αυτό της ώχρας, με λότζες και βενετσιάνικες στοές.
Η Ζάκυνθο έχει προστάτη της τον Άγιο Διονύσιο όπου αξίζει κανείς να επισκεφθεί το μοναστήρι, η την Μονή του Αγίου Διονυσίου, όπου φυλάσσεται το ιερό σκήνωμα του ομώνυμου Αγίου. Επισκεφτείτε την Μπόχαλη, εκεί δεσπόζει το ενετικό Κάστρο, επίσης θα σας γοητεύσουν τα μικρά, πλακόστρωτα, ήσυχα σοκάκια, τα παλιά της σπίτια, με αυλές πνιγμένες στα μπουγαρίνια κα μια υπέροχη μοναδική πανοραμική θέα προς τη σημερινή πόλη της Ζακύνθου και τη θάλασσα του Ιονίου. Ακόμη, στο λόφο του Στράνη, που εκεί ενέπνευσε τους στίχους του ελληνικού Εθνικού Ύμνου ο Διονυσίου Σολωμού. Η βόλτα στους δρόμους της πόλης θα μας πείσει ότι στη Ζάκυνθο οι προσπάθειες να διατηρηθεί το προσεισμικό ύφος της τότε εποχής θα έλεγε κανείς αφορούν όχι μόνο στα κτίρια αλλά και στον πολεοδομικό ιστό της.
Στη Ζάκυνθο όλα αποπνέουν μια νοσταλγία, μια νότα ρομαντισμού. Η Πλατεία Διονυσίου Σολωμού, η Πλατεία Αγίου Μάρκου, ο μακρύς παραλιακός δρόμος στη Στράτα Μαρίνα, η παλιά Πλατεία Ρούγα και σημερινός πλακόστρωτος δρόμος της Αλεξάνδρου Ρώμα, όλα μας επιστρέφουν σε καιρούς αλλοτινούς…
Η Ζάκυνθος παράγει ελαιόλαδο από τα νοστιμότερα της Ελλάδας. Πλούσιες οι ζακυνθινές συνταγές, είναι βαριές και σκορδάτες. «Τοπικό» πιάτο είναι η «Σάρτσα»,(πολτός ντομάτας με μπαχαρικά και κυρίως το σκόρδο, λαδοτύρι (ντόπιο) και λίγη ρίγανη. Ένα ακόμη τοπικό φαγητό είναι το «Σκορδοστούμπι», που φτιάχνεται με μελιτζάνες, κόκκινη πικάντικη σάλτσα και μεγάλες ποσότητες σκόρδου. Σπεσιαλιτέ της Ζακύνθου το τοπικό λαδότυρο (πικάντικο τυρί από πρόβειο η κατσικίσιο γάλα, που διατηρείται μέσα σε πλαστικά η πήλινα κιούπια γεμάτα ελαιόλαδο. Με το γάλα ακόμη φτιάχνετε η τοπική μυζήθρα, αλατισμένη ή ανάλατη η με ζάχαρη ή μέλι. Ονομαστό είναι το ψωμί που φτιάχνουν οι Ζακυνθινοί στα σπίτια του. Τα γλυκά είναι μια ακόμη αγάπη για τις νοικοκυρές , η κουλούρα (γλυκό χριστουγεννιάτικο ψωμί), η φρυγανιά κ.α.
Στην Ζάκυνθο θεωρείται τοπικό γλύκισμα το παστέλι που φτιάχνετε από σουσάμι, μέλι και αμύγδαλα, η το μαντολάτο, που παρασκευάζεται από ασπράδι αβγού, καβουρδισμένα αμύγδαλα, ζάχαρη η μέλι.
Η Επτανησιακή κουζίνα είναι στην πραγματικότητα μεσογειακή, κυριαρχείται από τη χρήση του παρθένου ελαιόλαδου, εξουδετερώνει την οξύτητα της ντομάτας και του λεμονιού με έντονο σκόρδο και προτιμά τα αρωματικά χόρτα από τα καυτερά μπαχαρικά!!!
Καλός ήρθατε στην Ζάκυνθο!!!
